Köstence, Malta, Tiflis, Londra, Batavya ve Cava gibi bölgelerde Osmanlı Başşehbenderi olarak görev yapan Kıbrıslı Mehmed Refet Bey diplomatik vazifelerinin yanı sıra, bulunduğu yerlerde Müslümanların sorunlarıyla yakından ilgilenmiş, pek çok yardım faaliyetine öncülük etmiş, İslâmî cemiyetlerin kurulmasına ve Müslümanlara ait gazetelerin çıkmasına ön ayak olmuştur. 1 Mart 1921’de Batavya Şehbenderi olarak yazdığı son raporlarından birinde, Şerif Hüseyin isyanının da tesiriyle “İslâm Dünyasındaki Çöküşün Sebepleri ve Misyonerlerin Faaliyetleri” başlığı altında Osmanlı Hariciye Nezaretine gizlice gönderdiği ilginç raporda deşifre ettiği misyoner faaliyetlerini birlikte okuyalım.
Kıbrıslı Başşehbender, Batavya Raporunda Misyonerleri Nasıl Deşifre Etmişti?
