1955 yılında Güneyce/Rize’de doğdu. Güneyce İlkokulu’ndan mezun oldu (1960), Güneyce Fahri Kur’an Kursu’nda hafızlığını tamamladı (1967). İstanbul İmam Hatip Okulu'nu (1973), İstanbul Yüksek İslâm Enstitüsü’nü (1977) ve İstanbul Edebiyat Fakültesi Tarih bölümünü (1986) bitirdi. Uzun yıllar Dergâh Yayınları'nda editörlük ve yayın yöneticiliği, St. Pulcherie Fransız Kız Ortaokulu'nda din dersi öğretmenliği (1980-1995) yaptı. "İslâmcılara Göre Meşrutiyet İdaresi 1908-1914" başlıklı teziyle siyaset bilimi doktoru, ardından 2000'de doçent, 2006'da İslâm Felsefesi profesörü oldu. 1995 yılından itibaren çalıştığı Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi'nden 2015’te emekli oldu.
Çalışma alanı çağdaş Türk düşüncesi ve çağdaş İslâm düşüncesidir. Osmanlı-Türk düşünce tarihi, din-modernleşme ve din-siyaset ilişkileri üzerindeki araştırmaları Hareket, Dergâh, Tarih ve Toplum, Toplum ve Bilim, İslam Araştırmaları Dergisi, Marmara Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Kutadgubilig, İslamiyat, Toplumsal Tarih, Türklük Araştırmaları Dergisi, Diyanet İlmî Dergi, Derin Tarih gibi dergilerde yayınlandı.
Bazı çalışmaları: Türkiye’de İslâmcılık Düşüncesi-Metinler/Kişiler (Antoloji, 3 C.: 1, 1986; 2, 1987, 3, 1994), İslâmcıların Siyasi Görüşleri (1994), Şeyhefendinin Rüyasındaki Türkiye (Deneme, 1998), Amel Defteri (Deneme, 1998), Biraz Yakın Tarih Biraz Uzak Hurafe (Deneme, 1998), Kutuz Hoca’nın Hatıraları-Cumhuriyet Devrinde Bir Köy Hocası (2000), Bir Felsefe Dili Kurmak-Modern Felsefe ve Bilim Terimlerinin Türkiye’ye Girişi (2001), Güneyce-Rize Sözlüğü-Bir Doğu Karadeniz Köyünün Hafızası ve Nâtıkası (2001), İslâm Siyasî Düşüncesinde Değişme ve Süreklilik-Hilafet Risâleleri (6 C. 2002-2014, 8 ciltte tamamlanacak), Din ile Modernleşme Arasında Çağdaş Türk Düşüncesinin Meseleleri (2003), Sözü Dilde Hayali Gözde (Portreler, 2005), Aramakla Bulunmaz (Deneme, 2006), Hanya/Girit Mevlevihanesi-Şeyh Ailesi Müştemilatı Vakfiyesi Mübadelesi (2006), Cumhuriyet Türkiyesi’nde Bir Mesele Olarak İslâm (1. C., 2008), İlim Bilmez Tarih Hatırlamaz-Şerh ve Haşiye Meselesine Dair Birkaç Not (2011), Nurettin Topçu-Hayatı ve Bibliyografyası (2013).
Ayrıca bir eseri yayına hazırlamış, bazı kitapların editörlüğünü yapmıştır.