KAPAK DOSYASI: BALKANLARIN ACI 100’U
Derin Tarih dergisi Ekim 2012 sayısında Balkan Harbi’nin 100. Yılı olması dolayısıyla Balkan Savaşlarının Acı Yüzü’nü mercek altına alıyor.
Mehmet Hacısalihoğlu’nun tanıtım yazısıyla başlayan dosyamızda Erhan Türbedar Balkanlarda yaşayan Türklerin, sırf ait oldukları etnik veya dinsel kimlikleri yüzünden gayrimüslim komşuları tarafından maruz kaldıkları zulmü anlatıyor. Ahmet Yiğit’in kaleme aldığı yazı ise, Edirne’yi bütün imkânsızlıklara rağmen aylarca düşmana teslim etmeyen ünlü kahraman Şükrü Paşa hakkında. Mustafa Armağan Şükrü Paşa’nın ve ailesinin bütün mirası ve dahi yükü omuzlarında taşıyan Sevgi Kutlukan ile keyifli bir söyleşi yapıyor. Ardından Yıldırım Ağanoğlu “modern Türkiye’nin temellerini Balkan muhacirleri attı” iddiasıyla tarih severlerin karşısına çıkıyor. Şefika Kurnaz Balkan Savaşları sırasında kadınların faaliyetlerini gün ışığına çıkarırken; Onur Öner, Yanya’nın yitirilişinin hazin hikayesini ortak hafızamıza davet ediyor. Son olarak da Kurban Bayramı gölgesinde Balkan Savaşlarının öyküsünü Ali Şükrü Çoruk anlatıyor.
BAŞKA NELER VAR?
“Tarihçi Gözüyle” köşemizde M. Şükrü Hanioğlu, Balkan Savaşlarını değerlendiriyor ve bu harplerin imparatorluk telâkkisinin değişimi, Avrupa/Batı’ya aidiyet için yeni yaklaşımları zorunlu kılması ve Türk milliyetçiliğinin siyasallaşması ve radikalleşmesi üzerindeki etkilerini vurguluyor.
Hayati Develi Osmanlı Dillerini mercek altına alıyor ve hangi etnik kökenden olursa olsun bir Osmanlı aydınının Türkçe, Arapça ve Farsça gibi dilleri bilmesinin zorunluluğu üzerinde duruyor.
Kahraman Şakul, İstanbul’un barut mahzenlerindeki Ermeni ve Rum bekçilerin öyküsünü Derin Tarih sayfalarına taşıyor.
Derin Tarih‘de Hac özel dosyasında Talha Uğurluel “Peygamberimizin İzinde Bir Hac Yolculuğu”nu kaleme alırken, Zeynep Tarım “Surre Alayları”nın tarihteki anlamını gümüze taşıyor.
Mustafa Budak “Cumhuriyet 1 Gecede Nasıl İlan Edildi?” yazısıyla devletin tepe noktasındaki bir Halife-Padişahın siyasî gücü ve konumunun Cumhuriyet’e giden yolda nasıl sınırlandırıldığı ve yerine geçen Cumhurbaşkanı sıfatının nasıl zenginleştirildiğini tartışıyor.
Niyazi Berkoğlu, CIA ve FBI’ın temellerinin atıldığı ABD İç Savaşı’nın öyküsü anlatıyor.
Güldeste köşemizde Abdullah Uçman, Eylül ayında kaybettiğimiz sahaf İsmail Özdoğan’ı rahmetle anarak, kültür tarihimizdeki önemine dikkat çekiyor.
Ümit Bayazoğlu “Dostoyevski Ayasofya’ya haç takılmasını istemişti!” başlıklı yazısıyla romanlarından âşığı olduğumuz Dostoyevski’nin Türkler hakkında neler düşündüğünü ortaya koyuyor.
Derin Tarih‘te “Restorasyon Hikâyeleri” yazı serisi başlıyor. Bu serideki ilk konuğumuz Özbekler Tekkesi. Gazeteci Şamil Kucur’un kaleminden bir zamanlar edebiyat ve musikî erbabının iştirak ettiği, meşk ve sohbet cemiyetlerinin toplandığı, bilimle dinin hemhal olduğu bir irfan denizi olan Özbekler Tekkesi’nin hikayesi sizlerle buluşuyor.
İsmail Kara soruyor: “İslâm medeniyeti dediğimiz, mantık ve kurgu itibariyle biraz Avrupa medeniyeti mi demek acaba?”
Mehmet Çelik yazıyor: “Koca Yusuf’un Karşısındaki 18 Kiloluk Çocuk”.
Necmettin Alkan açıklıyor, “II. Abdülhamid’i Selanik Sürgününden Balkan Harbi Kurtardı”. Düşman işgali tehlikesiyle karşı karşıya olduğunu öğrenmesine rağmen II. Abdülhamid’in Selanik’te kalmakta ısrar etmesinin nedeni, bu şehre ve vatana duyduğu sadakattir…” Devamı Derin Tarih‘de…
Lütfi Şeyban’ın kaleminden Endülüs’ten Avrupa’ya aktarılan kelimelerin muhteşem hikâyesi… Endülüs’ün Batı medeniyetinin oluşum ve gelişimini etkilediğini biliyor ve söylüyorsak da, Avrupa dillerinin Endülüs kanalıyla Arapçadan ne miktarda kelime aldığının pek farkında değiliz.
Norman Stone, “Bağımsız Arnavutluk’un İngiliz Hamisi”ni kaleme aldı. Arnavutluk’un talihi, ancak Türkiye ve İtalya’nın onun resmî olmayan hamiliğini üstlendiği yakın bir geçmişten beri yaver gidiyor. Herbert’in ismi, ülkenin komünizmi tecrübe ettiği günlerde elbette ki hiç zikredilmemiş olmasına rağmen, o şimdilerde Arnavutluk’un millî kahramanı olarak anılıyor.
“İz Bırakanlar” köşemizde bu ay İngiliz Selim Efendi var! Prof. Dr. Mustafa Kaçar’ın kaleminden İstanbul’da ilk balon uçuşuşunun ilginç öyküsü de bu ay vitrindeki dergimizde.
Tüm bunlar ve daha fazlası Ekim’de Derin Tarih‘de…
