11 Şubat 1961 tarihinde Genel Başkanlığına Ragıp Gümüşpala’nın seçildiği Adalet Partisi kurulur. Devlete zorla hâkim olanların kendi düşünce ve görüşlerinin haricindekilere tahammüllerinin olmadığı, aynı zamanda yeni kurulan AP’nin Büyük Kongresi için salon dahi bulamadığı günlerdir. Hâsılı, 1963–307 sayılı kanun gereği belediye başkanlarının doğrudan halk tarafından seçilmesinin öngörüldüğü 27 Mayıs askerî darbesi döneminde halk ve basın üzerinden silindir geçmişçesine sindirilmiş, idamlar ve hapis cezaları ülkeyi hüzünlü ve kasvetli bir havaya boğmuştur. 1963 Mahalli İdareler seçimlerine gidilirken ahval budur. Seçimlere AP, CHP, YTP, CKMP, MP ve Bağımsızlar katılır; neticede Türkiye genelinde 1.045 belediye başkanlığının 500’ünü AP kazanır; CHP ise 337 belediye başkanlığında kalır. Bu ilk Mahalli İdareler seçiminin bir diğer özelliği, yakın tarihimizin ilk askerî darbe döneminin yine ilk kez halkın pasif tepkisiyle, yani oylarıyla, demokratik yöntemle sonlandırılması girişimidir. Aynı zamanda İstanbul belediye seçimleri sonuçlarının, bundan böyle Türkiye siyaseti için önemli bir belirleyici unsur olacağı ilk seçimdir.