Son devir Osmanlı âlimlerinden Lüleburgazlı Mehmed Eşref Efendi uzun yıllar dersiam olarak Fatih ve Süleymaniye medreselerinde, hatta Sultan II. Abdülhamid devrinde bir süre Huzur Dersleri verir. Rahle-i tedrisinden geçtiği Ahmed Ziyaüddin Gümüşhanevî’ye intisap etmiş, onun icazetiyle İslam’ı yaymak için Çin’in başkenti Pekin’e gönderilmiştir. Sultan II. Abdülhamid’in Hamidiye Medresesi’ni kurduğu sıralarda Pekin’de bulunan Eşref Efendi’nin “Çinli Hoca” diye adından söz ettirdiği kayıtlara geçmiştir.
İstanbul Müftülüğü Meşihat Arşivi’nde yer alan ulema sicil dosyalarındaki tercüme-i hal varakasında kendisinin belirttiği üzere ismi Mehmed, mahlası Hacı Hafız Eşref Efendi’dir. 1841 ilkbaharında Edirne vilayeti dâhilinde Lüleburgaz kasabasında doğmuştur. Türkçe ve Arapça okur yazar olmakla beraber Farsçaya aşinadır. Kendi gibi babası da ulemanın önde gelen isimlerinden olup Lofçalı Ahmed Kemalî Efendi’nin oğludur. Babası, 1830’da devrin önde gelen ulemasından ve Fatih Camii dersiamlarından Giritli Süleyman Efendi’den icazet alır ve uzun yıllar Lüleburgaz Sokullu Mehmed Paşa Medresesi’nde müderrislik yapar. Annesi, Edirne merkez vilayetine bağlı Pınarhisar’ın ileri gelen eski ailelerinden Mehmed Bey’in kızıdır.
Devamı Derin Tarih Şubat Sayısında…