19 Mayıs 1919 Millî Mücadele’nin dönüm noktası ve kilometre taşı olmakla beraber başlangıcı değildir. Millî Mücadele Anadolu’da çok daha erken bir zamanda başlamıştır. Millî refleks olarak Anadolu’nun her yanında millî kongreler tertip edilmiş, Müdafaa-yı Hukuk Cemiyetleri kurulmuş ve Millî Mücadele başlatılmış oldu. Mondros Mütarekesi’nden birkaç gün sonra, 5 Kasım 1918’de Kars İslam Şûrası toplandı. Muhtemel işgal bölgeleri ardı ardına bu kongreleri toplamaya devam etti. Millî Mücadele’de toplanan kongre sayısı Bülent Tanör’ün tespitine göre 30’dur. TBMM’nin açılmasından sonra bile kongreler devam etmiş; direniş için kararlar almış, vergi salmış, asker toplamış ve silahlı mücadeleyi başlatmışlardır. Dolayısıyla 19 Mayıs 1919’da M. Kemal Paşa Samsun’a geçtiğinde Anadolu’nun her yanında o günlerde “çoban ateşleri”ne benzetilen, mücadeleye hazır ve hatta başlamış güçler ve arkasında halk desteği vardı. Sonradan inşa edilen tarihin aksine milletin duyarlılığı, vatanseverliği ve mücadele azmi her şeyin üzerindeydi. Bunu örgütlenerek ispat etmişti. M. Kemal Paşa bu “çoban ateşlerini” bir araya getirip aynı hedefe doğru yöneltmeyi başardı.
Devamı Derin Tarih Mayıs Sayısında…
