Kuşağının en parlak tarihçisi sayılan Niall Ferguson’ı dergimizde çıkan söyleşisinden tanıyor olmalısınız. İngiliz İmparatorluğu’nun yükseliş ve çöküşünü anlattığı Empire adlı kitabında “Türklerle ittifak yapan Almanlar Ortadoğu’yu bir savaş sahnesine çevirdiler. Sonuç, Ortadoğu’nun Britanya’nın eline teslimi oldu” diyor.
Arkasından da 1922 tarihli İngiliz Deniz Bakanlığı muhtırasını hatırlatıyor: “Stratejik açıdan esas mesele, Büyük Britanya’nın petrol çıkan toprakları zapt etmesi zaruretidir.” Gerçi o dönemde Ortadoğu dünya petrol üretiminde sadece yüzde 5 paya sahiptir ama İngiliz hırsı bölgenin dünyanın geleceğinde oynayacağı rolü on yıllar öncesinden tahmin etmesine yarıyordu.
Ortadoğu petrolünün geleceği ile Osmanlı’nın sonu arasında ters orantı olduğu aşikâr. Artık Lozan’da Osmanlı’nın tasfiyesinin hukukî temele oturtulduğunu, İngiliz-Fransız-ABD emperyalizmi açısından petrol bölgelerini kimin kontrol edeceğinin Lozan’da belirlendiğini söyleyebilmeliyiz.
Elinizdeki sayının kapak dosyasında bu ters bağlantıyı ele aldık ve Musul dahil Osmanlı’nın petrol bölgelerinin İngiliz ve Amerikan petrol tröstlerince nasıl bizden koparıldığını ve ancak petrolü olmayan bir bölgenin Türkiye diye tanımlanmasına izin verildiğini gösterdik. Dosyanın sürprizi ise ünlü enerji danışmanı Volkan Ediger’le yaptığımız söyleşi.
İddialı dosyamızı ilgiyle okuyacağınıza inanıyoruz.
Nice tabulara dokunarak gönüllere mal olan dergimiz bundan böyle de aynı kararlılıkla yürüyüşüne devam edecektir.
Zaferler ayı Ağustos’ta yeniden buluşmak dileğiyle, hayırla kalınız.
Mustafa Armağan
Derin Tarih Dergisi Genel Yayın Yönetmeni
