Dikkatle takip eden okurlarımız mutlaka fark etmişlerdir: Derin Tarih olarak, Müslüman coğrafyanın çok farklı noktalarında, Müslümanların hedef alındığı kitlesel kıyımları bilhassa gündemimizde tutmaya çalışıyoruz. Tripoliçe’den Cezayir’e, Filistin’den Endülüs’e, hazırladığımız dosyalarda temel hedefimiz, hafızamızı diri tutmak. Hatta belki de şu: Bir hafıza inşa etmek. Sizlerden aldığımız geri dönüşler, doğru bir çizgide ilerlediğimizi gösteriyor.
Bu sayımızda, merceğimizi biraz daha genişleterek, Osmanlı İmparatorluğu’nun yıkılışına tesir eden isyanlara odaklandık. Bilâdüşşâm’dan Balkanlara, adım adım yakılan ateşler ve sonrasında koskoca imparatorluğun zerrelerine ayrılması… Hepsinde de dışarıdan bazı ellerin İslâm topraklarını karıştırmak için kurduğu tuzakları ve hazırladığı desiseleri yakından göreceksiniz. Aslında, bu yönüyle, tarih bugün de tekerrür ediyor. Oldukça yanlı ve yanlış biçimde “Arap İsyanı” olarak isimlendirilen son dönem Ortadoğu hadiselerini ise, daha evvel bu konuda müstakil bir sayı çıkardığımız için, dosyamızın kapsamı dışında tuttuk.
İsyanlar Çağı dosyamızda altını çizmek istediğimiz bir diğer husus da, söz konusu sürecin en ağır yükünü, imparatorluğun Müslüman tebaasının çekmiş olduğu gerçeğidir. Katliamlarla, sürgünlerle, tehcirlerle ve dışlamalarla, Osmanlı’nın yıkılışına eşlik eden nice dram, doğrudan doğruya Müslümanların sırtına yüklenmiş ağır bir faturaya dönüşmüştür. Özellikle Balkanlar, bu konuda kıyamete kadar hatırlanacak nice ibretli tablolarla doludur.
Ek kitap olarak hediye ettiğimiz Binbaşı Nâil Bey’in Harbiye Mektebi hatıraları, imparatorluğun son döneminde askerî eğitimin seviyesine, yöntemine ve hedeflerine dair, içeriden bir bakış edinme imkânı sunuyor. Bu metnin de, dosyamızı tamamlayıcı bir okuma yerine geçeceğine inanıyoruz.
Siz dergimizin sayfalarında dolaşmaya başlarken, biz de yeni özel sayımızın hazırlıklarına yoğunlaşmış olacağız. Konuyu söylemeyeyim, sürpriz bozulmasın. Ancak yine arşivlik bir özel sayıyla sizleri selamlayacağımızın müjdesini vermemde beis yok.
Yeni sayılarımızda, hayırla görüşmek üzere…
Devamı Derin Tarih Şubat Sayısında…
