Bursa 8 Temmuz 1920’de Yunanlar tarafından işgal edilmişti. İşgal emrini 21 Haziran 1920’de Yunan Başkomutan Leonidas Paraskevopulos, Anadolu’daki Yunan işgal kuvvetlerine “boyunduruk altındaki kardeşleri özgürleştirmek adına düşmana (Türklere) saldırın” emri ile vermişti. Aslında İtilaf Devletleri ile Venizelos arasında yapılan antlaşmada Yunan ordusunun Bandırma’ya kadar ilerlemesi kararlaştırılmıştı. Ancak Yunan tarihçi Nikos Psirukis’in 1977’de Atina’da basılan Anadolu Felâketi, 1918-1923 (s. 126-27) adlı kitabında verdiği bilgiye göre işgal emri Paris’te bulunan Venizelos’a bile haber verilmeden İngilizlerin isteği üzerine verilmişti. Çünkü İngiltere, Mudanya’da Türklerin saldırısına uğrayan İngiliz donanmasının intikamını almak istiyordu. İngilizler hem Yunan ordusu vasıtasıyla Uşak ve Bursa’yı kontrol ederek, millî güçleri bozguna uğratarak kendi emirlerine ve mütareke şartlarına uymayan Kuvâ-yı Millîyecileri (onların ifadesi ile asileri) cezalandıracak, hem de Boğazlar’da biraz daha rahat edecekti.
Yine Yunan tarihçi Psirukis’a göre Yunan ordusuna bu emri veren İngilizler, bu işgal sonrası olacaklar konusunda onlara hiçbir yetki ve bağımsız hareket etme hakkı vermemişti. Yunan tarihçiye göre bir süre sonra bu kararın sadece İngilizlerin değil, Yunanların da işine yaramadığı ve felâketlerine sebep olduğunu gayet net ortaya çıkacaktı. Çünkü bu işgal hareketiyle birlikte Ankara’daki TBMM Hükümeti bütün diplomatik görüşmelerini askıya almış, politikasını askerî mücadele üzerine kurgulamış, sulh yerine savaşı tercih etmiş ve istiklâl mücadelesini başlatmıştı. Üstelik Kuvâ-yı Milliye de yok edilememiş, daha güçlü bir organizasyon haline gelmişti.
Devamı Derin Tarih Ocak Sayısında…
