Osmanlı İmparatorluğunun kuruluşu, beşer tarihinin en hayrete değer ve en büyük vâkıalarından biridir.
-Fransız tarihçi Fernand Grenard
Atlı dolu dizgin Kayı aşiretinin içine daldı. Ardında yumak yumak toz bulutları bırakarak doğru Ertuğrul Bey’in önüne gitti. Gırtlağına sığmayan yorgun soluğunu tek bir cümleye sığdırdı:
“Tepenin ardındaki yazuda (düzlük) cenk var, Beyim!”
Ertuğrul Gazi’nin bir tarafında Yahşi Hoca, öbür tarafında kardeşi Dündar Bey vardı. Sohbet ede ede yürüyor, sanki uzun süren göçün tadını çıkarıyorlardı.
Karşısında duran Gazi Abdurrahman’a dik dik baktı. Abdurrahman’ın kavruk yüzü tozdan büsbütün kararmış, gözlerindeki zekânın şavkı büsbütün belirginleşmişti:
“Kimler olduğu belli mi, Gazi Abdurrahman?”
“Belli, Ertuğrul Beyim.”