Osmanlı İmparatorluğu’nun kök saldığı ve altı asrı aşkın mirasın ilk meyvelerini verdiği cömert topraklardan bugünün heybesine ne düşer dersiniz? Bu sorumuza cevap bulduğumuz, bizi Sultan Abdülhamid’in mihmandarlığında bir yolculuğa çıkararak Osmanlı’nın köklerini keşfe davet eden online serginin haberini aldık bu ay: “Tarihin Merkezine Seyahat: Osmanlı Köklerinin Yeniden Keşfi (1886)”.
2021 Aralık’ına kadar internet üzerinden ziyaret edebileceğiniz sergi, Sultan II. Abdülhamid’in verdiği talimatla 1886’da Söğüt ve civarına gerçekleştirilen keşif gezisi sonucunda hazırlanmış ve Almanya şansölyesi Otto von Bismarck’a hediye edilen üç cilt fotoğraf albümünden yola çıkılarak hayata geçirilmiş.
Mayıs 2018-Ocak 2019 tarihleri arasında Koç Üniversitesi Anadolu Medeniyetleri Araştırma Merkezi (ANAMED) tarafından düzenlenen ve büyük ilgi gören sergiyi ziyaret edemeyenler bu ikinci fırsatı kaçırmasınlar derim.
Serginin ana temasını oluşturan, Sultan II. Abdülhamid’in iradesiyle, 1886 yılında Söğüt ve çevresinde yapılan keşif gezisinin gayesi demografik ve fiziksel açıdan bölgenin incelenmesi, iyileştirilmesi ve belgelenmesiymiş. Keşif heyeti Hoca Ali Rıza, Sururili Ahmed Emin, Ahmed Şekûr ve Mehmed Emin gibi dönemin önde gelen fotoğrafçı ve ressamlarından oluşuyormuş. Bu sanatçıların Osmanlı İmparatorluğu’nun ilk başkenti Bursa ile Yenişehir, İznik, Söğüt ve Bozüyük gibi erken Osmanlı yerleşim birimlerindeki gezileri sonucunda ortaya çıkan çok sayıda fotoğraf, karakalem, yağlı boya resim vb. belgelerle Yıldız Sarayı Kütüphanesi için üç ciltlik albüm hazırlanmış. Bu değerli albümler 2017 yılında Bismarck Kütüphanesinde gerçekleştirilen müzayedede satın alınarak Ömer M. Koç Koleksiyonu’na dahil edilmiş.
Küratörlüğünü Bahattin Öztuncay, Ahmet Ersoy, Deniz Türker’in yaptığı sergide Demiryolu Hatları ve Diplomatik Bağlantılar, Söğüt Keşif Gezisi Ekibi, Topografya / Ertuğrul Sancağı, Aşiret Kökleri ve Arşiv bölümleri yer alıyor. Yörede o dönemde yaşayan Türkmen ve yörük aşiretlerine ait izlere, kıyafetlere, hayat şartlarına ve sosyal ilişkilere şahitlik ederken, fotoğrafların kanatlarında çıkacağınız bu tuhaf ama büyüleyici seyahat hafızanızdan silinmeyecek.
