19. yuzyılda Rus car emperyalizmi Azerbaycan hanlıklarını işgal etmeye başlamış ve bu işi 10 yılda tamamlamıştı. İşgal edilen hanlıklara ise hiçbir hak tanınmamıştı. Bunlar Bakü, Gence, Karabağ, Şeki, Şirvan, Guba, Lenkeran Hanlıkları ile birkaç küçük sultanlıktan ibaretti. Yaşanan bunca felaketten sonra bu hanlıklar kendi halkları ile Ruslara karşı amansız bir mücadeleye başladılar. Dinleri, dilleri, gelenekleri ve adetleri bir olan bu insanlar çabuk anlaşıp kaynaştılar ve tek vücut olarak ortaya çıktılar. Ruslar en zorlu mücadeleyi Gence Hanlığı’na karşı verdi. Rus ordularının komutanı General Sisianov, Gence Hanı Cevat Han’a tehdit dolu ultimatomlar gönderiyor, Cevat Han’ın Ruslara karşı çarpışmasını sinekle filin mücadelesine benzeterek, “Haydi teslim ol, İmparator seni affeder” şeklinde ifade ediyordu. Cevat Han ise mücadelesini sürdürüyor, “Ben olmeden Gence’ye giremezsiniz” cevabını veriyordu.
Devamı Derin Tarih Ekim Sayısında…