Sultan unvanını kullanan ilk Türk hükümdarı olan Gazneli Mahmud, Hindistan’ı İslamiyetle şereflendiren kumandandır aynı zamanda. Adaleti, üstün kumanda kabiliyeti, ileri görüşlülüğü ve zekâsı sayesinde Gazneliler Devleti’ne en parlak devrini yaşatan sultanın girdiği hiçbir muharebede mağlubiyet yüzü görmediğine şaşmamak gerek. Neden mi? Cevabı aşağıdaki satırlarda.
İlk Müslüman-Türk devletlerinden Gaznelilerin temelleri Alp Tegin adlı Türk kumandan tarafından 963’te Gazne şehrinde atıldı. Kaynaklarda Gazneli Sultan Mahmud’un “Yemînü’d-Devle” lâkabından dolayı Yemînîler, babası Sebük Tegin’den dolayı Sebük Tegînîler diye de anılmışlardı.
Görünüşte Sâmânîlerin valisi olarak hareket etmesine rağmen bağımsız Gazneli Devleti’nin gerçek kurucusu Sebük Tegin’di.
Gazneli Mahmud’un babası Sebük Tegin, Kırgızistan sınırında bulunan Issık Gölü sahilindeki Barshân bölgesinde dünyaya gelmişti. Karluk Türklerine bağlı boyların birinden olması kuvvetle muhtemel. Tuhsîlerin bir akını sırasında bu kabilenin eline esir düşerek köle olarak satıldı. Son sahibinin hizmetinde Alp Tegin başarılı işler yaptı. Böri Tegin’in başarısız idaresi sebebiyle ileri gelen Gazne beyleri tarafından -Alp Tegin’in en güvendiği adamlarından biri olduğu için- Gazne tahtına “emîr” seçildi.
Doğu Afganistan’daki Zâbulistan bölgesinin asillerinden birinin kızıyla evlenerek bu bölgeyi kontrolü altına almaya çalıştı. 977’de (366) Büst şehrine bir sefer düzenleyerek burayı ele geçirdi. Kuzeydoğu Belûcistan’daki Kusdar bölgesini de sınırlarına katarak hâkimiyetini Doğu Gur, Tohâristan ve Zemindâver’e kadar genişletti. Bundan sonra Hindistan’a akınlar düzenlemeye başladı.
