Katolik Olmaktansa Türk Olmayı Tercih Ederim
17. asırda dünya ticaretinde söz sahibi olan Hollanda mezhep savaşları sonucu bağımsızlığına kavuşmuştu. Bugünkü Hollanda, Belçika, Lüksemburg ve Fransa’nın kuzey bölgesini içine almaktaydı. Resmî olarak Burgundy dükünün arazisi sayılan ve İspanya’ya bağlı Hollanda şehirlerinde, o devirde diğer Avrupa ülkelerine nazaran kayda değer bir hürriyet havası hâkimdi. Antwerp tüccarı Almanya ile yakın ticarî münasebet içinde bulunduğundan Luther’in yazıları elden ele dolaşıyordu.
İspanya kralı V. Charles, dinsizliğin yayılmasına engel olmak için 1521’de Luther’in aforoz edilmesinden sonra Hollanda’da onun bütün kitaplarını müsadere ettirmişti. V. Charles’ın ikinci adımı Engizisyonları Hollanda’ya getirmekti. İlk olarak 1523’de Brüksel’de iki kişi yakıldıktan sonra bütün Lutherciler için ölüm emirleri verilmeye başlandı. Fakat baskılar Lutherciliğin yayılmasını önleyemiyordu. Tahminlere göre 1530’da Antwerp nüfusunun dörtte biri Lutheranlığı benimsemişti. 1550’den itibaren Calvinizm Hollanda’ya Cenova yoluyla girmeye başlayacak, Hollanda Engizisyonu’nun verdiği ağır cezalara rağmen hızla yayılacaktır.
Devamı Derin Tarih Nisan Sayısında…