Fatih Sultan Mehmed’in Çiçek Hatun’dan olan talihsiz küçük oğlu Sultan Cem’in maceraları hakkında pek çok şey yazıldı. Bunların bir kısmı Osmanlı tarihinden derlenmiş bilgilere dayanır, bir kısmı da Batı kaynaklarının yardımıyla vücuda getirilmiştir. Bu irili ufaklı çalışmaların yanı sıra, hiç de az sayılmayacak bir diziyi de Sultan Cem’in portreleri hakkındaki araştırmalar teşkil eder. Onun gerçeğe uygun bir portresinin olup olmadığı ve eğer varsa, hangisinin en doğru tasviri olduğu bugün artık tartışma konusu olmaktan çıkmalıdır.
Vatikan’da bulunan Azize Katherina freskosundaki süvari resminden hareketle konuyu aydınlatmakta fayda var. Sultan Cem olduğu kabul edilerek hemen her kitapta bir reprodüksiyonu basılan Türk kıyafetinde atlı bir adam resmi vardır. Bu resmin aslı, Roma’da Vatikan Sarayı’ndaki Borgia Apartmanı’nın Azizler Salonu’nda büyük duvarı süsleyen “Aziz Katherina’nın Tartışması” isimli fresk kompozisyonunda yer alır.
Perugialı ressam Bernardino di Betto (Benedetto) -sanat tarihinde Pinturicchio veya Pintoricchio adıyla tanınır- 1484-90 yıllarında Roma’da Papa hesabına çalıştıktan sonra, 1492’de tekrar Roma’ya gelerek Borgia dairesinin iç süslemesinin siparişini alır. Fransa kralı VIII. Charles Roma’ya girip Papa ile anlaştığında bu dairede yemek yemiş ve henüz tamamlanmamış olan iç süslemeyi çok beğendiğini ifade etmiştir (Ocak 1495). Böylece bu tablonun 1492-94 yılları arasında Cem’in Papa’nın yanında Vatikan Sarayı’nda yaşadığı sıralarda yapıldığı gayet açık olarak anlaşılmaktadır.
Devamı Derin Tarih Şubat Sayısında…