Hz. İsa’nın vefat ettiği kabul edilen 30’lu yıllardan sonra Kudüs şehri etrafında kısa zaman aralıklarıyla çeşitli hadiseler gerçekleşti. Bilhassa kendisini kurtarıcı ‘Mesih’ olarak tanıtan birçok isyancı Romalıları uzun yıllar meşgul etmiştir. Romalı yerel yöneticilerin beceriksizlikve adaletsizliğinin sebep olduğu sosyal ve siyasî sıkıntılar, Kudüs ve Celile’de özgürlük savaşçıları adında birçok hareketin ortaya çıkmasına neden oldu. Yahudilik tarihinde en çok iz bırakan iki isyandan biri 70 yılında Kudüs’ün Romalılar tarafından işgali, diğeri de Bar Kohba isyanı olarak bilinen ve kanlı sonuçları günümüze kadar uzanan isyan olmuştur. 68-70 yılları arasındaki isyanı dönemin önemli Yahudi tarihçisi Flavius Josephus’un Yahudiler’in Savaşları adlı eserinden okumak mümkün. Her ne kadar Flavius bu isyanı belli bir grup veya kesimin tepkisi olarak anlatsa da, her toplumsal isyanda olduğu gibi meselenin sosyal, siyasî ve dinî boyutlarının olduğu unutulmamalıdır. Mesela zengin ve Romalı yöneticilerle işbirliği yapan, hatta onları destekleyen Yahudilerin bu isyana karşı oldukları bilinir. Roma’nın boyunduruğu ve zulmü altında yaşayan Yahudiler, Tanrı’nın seçilmiş kulları olarak bunu hak etmediklerini düşünüyorlardı. Hatta Süleyman Mabedi ve Tevrat’ın onurunu kurtarmak için başlatacakları isyanı Tanrı’nın destekleyeceğine kesin gözüyle bakıyorlardı.
Devamı Derin Tarih Kasım Sayısında…
