Cihan Harbi’nin ağır sonuçları, Osmanlı’da “çöküş ve kurtuluş” krizlerini gittikçe derinleştirmiş, siyasî ittifakların yanında fikrî sahada da destek arayışları artmaya başlamıştır. Bu hengamede gündeme gelen odaklardan biri de hem savaşın seyrini hem de dünya haritasında dengeleri değiştiren Bolşeviklerdi. Avrupalı devletler için bir tehdit ve zararlı unsur olarak görülen Bolşevikler, Osmanlı’da ise anti-emperyalizm cihetinden muhtemel müttefikler olarak değerlendiriliyordu. Osmanlı aydınları ve ulemâsının önünde ise Bolşevizm’in İslâm’la yahut Müslümanlarla yan yana gelip gelemeyeceği meselesi vardı…
Devamı Derin Tarih Şubat Sayısında…